Digitaal erfgoed
Hoe kunnen musea en archieven op een verantwoorde manier gebruik maken van de kracht van AI? We vroegen het Wilbert Helmus (Netwerk Digitaal Erfgoed).
Transcript:
Mijn naam is Wilbert Helmus en ik werk vanuit het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, voor het Netwerk Digitaal Erfgoed. Je vraagt je misschien af: 'Wat is eigenlijk cultureel erfgoed?' Dat is allerlei materiaal wat bewaard wordt in archieven, musea en bibliotheken, maar ook bijvoorbeeld het erfgoed van podiumkunsten, cultuurproducerende instellingen, wat iets zegt over onze geschiedenis, over ons verleden. Dat wordt bewaard bij instellingen, en dat met elkaar vormt erfgoed. Nou, een grote uitdaging van het met de computer hulp krijgen om digitaal erfgoed toegankelijker maken is bijvoorbeeld dat wij de juridische aspecten, auteursrechten, niet altijd even netjes geregistreerd en geadministreerd hebben. Daardoor zou je misschien problemen kunnen krijgen met partijen die beeldrechten of auteursrechten claimen. Dus dat is wel een aspect wat we ook goed moeten regelen voordat je lekker aan het werk kan met AI. Ik denk dat we ons nu al kunnen voorbereiden op de inzet van van computers en van AI. Bijvoorbeeld door te zorgen voor schone data. Dat is denk ik iets waar we nu al zelf mee aan de slag kunnen gaan. Groot of klein, museum, archief of bibliotheek. Hoe beter onze data is, hoe meer een computer daarmee kan doen. Ja, en hoe ga je dan die die data schoonmaken? Dat betekent dat we ons een beetje moeten richten op standaarden, en dan zitten we ook weer op het punt van digitalisering en hoe je op een goede manier erfgoed digitaliseert. We willen heel graag natuurlijk dat de data hergebruikt kan worden. Dat betekent ook dat we ons in de beschrijving aan een aantal standaarden zullen moeten houden. Dat is niet heel ingewikkeld, en daar zijn we ook vanuit het Netwerk Digitaal Erfgoed druk mee bezig om organisaties daarbij te helpen. Ik ben helemaal niet bang dat de computer onze rol helemaal zal overnemen. Want, wat wij denk ik heel goed kunnen is tussen de regels door lezen. Nou, dat zal een computer echt nooit niet kunnen. Verder, alles wat AI is hebben wij de computer geleerd. Dus dat zal dan toch vanuit ons komen en dat is misschien ook wel een hele mooie nieuwe rol van ons als mensen in de erfgoedsector om de computer daar slimmer in te maken. Nou zie ik een hele nieuwe beroepsgroep opkomen en dat zijn mensen die met behulp van datasets nieuwe verhalen kunnen gaan vertellen. Dus digital storytelling is eigenlijk een nieuw aspect aan het werk ook. Ik denk ook dat opleidingen daar een belangrijke rol in hebben, om ook toekomstige professionals meer vertrouwd te maken met het werken met data en het werken met AI en de inzet van computers erbij..